Nội dung chi tiết: Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
TRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfe d* Extreme- OrientLU'O'C khảoV ÊKHOA-CU’ VIỆT-NAM■(Từ KHỞI-THỦY BÉN KHOA MẬU-NGỌ, 1918)Cỏ mười tấm ảnhLU'O'C KHẢOvèKHOA-CÚ’ ViÊT-NAM■TÙ’ KHỞI-THỦY ĐẾN KHOA MẬU-NGỌ (1918)(TRẦN-VĂN-GIÁP )MỜ ĐÀUSinh vào dừa thê-ký thủ' XX, đương lúc công-nghệ mỏ’-mang, khoa-học phát-đạl, ai ai cũng tự hào — hoặc đún Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfg hay không đúng khổng kẻ—tự'háo là văn-minh tiên, bộ, thê mà còn nhẳc lại đên truyện khoa-cỉr cùng trưômg thihương là một càu truyện mới quên được mâ
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
y chục năm nay ; mới nghe thây, chắc phân nhiêu thở giài mà than rỗng ; «Rỗ một vân-đẻ hủ-bại! Ỷ lại muôn cỏ-động vê thi Nam chăng ? lại muôn rủ nhau TRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfghiêm. Khoa-cử* cùng trường-thi, cách ba mươi năm vê trước, còn là một nơi « lừa lọc anh hùng đến đổu bạc chửa thôi » thì cổ. lẽ thật là một việc hú bại, một cài ngộ-điẻm to, không những của fmA mid Ẳniv/Ýr' /»iSr»íT r»KiiníY mAí2TRẦN-VĂN GIÁPthì khoa cứ cùng trườug-thi Nam-định (1) đã thuộc vê vân- Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfđê ìịch-sử, nêu cho ỈA nhổm, lả xâu, mà kiêng nể không nói đèn thì khác gì mình có cái xâu củ’ đem dâu kín ínâi, không cho đóng-bào cùng biêt, còn ai
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
bièt (lâu mà tránh, cái hại lại cáng to mà đên cái tôt dẹp củng chưa chắc đỗ có mả đồ là tòl dẹp. Kỳ thực ra, chính đó là cái cơ-quan nung-đúc nhân-tảTRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf có, đây dây trong sú’ sách, ít(1) vắn-đề này đã diễn tại câu ỉạc bộ Lạc-bằng ở Nam-dỊnh do hội Tri-tri tô chức ngày 22 Fẻvrier 1941. Nhân tiện đây»xin nói qua về ỈỊch-sử tĩnh Nam. Tất cả cácđất ở Ấ-đông, không cỏ một xứ nào đã là đất trọng-yếu trong lỊch-sír 111 à từ lúc cỏ sử đến nay lại chĩ có mộ Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdft tên ; vật đỗi sao dời, sỏng cạn núi mòn. mỗi cuộc tang thương, mỗi lớp phế hưng lại một phen thay đôi, hoặc về (lanh-hiệu, hoặc về hlnh-thức, nghĩa
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
là ta không muổn nỏi tới tinh-thần. Những sự thay đoi ấy lại vì nhiều nhẽ, hoặc vì chánh trị, hoặc vi lường-thụy, hoặc vì linb-lich, vì mè tin lại cũnTRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf nhir tĩnh Hà-tiên trong Nam hay như huy(n Kim-sơn, Tiền-hải ờ Ninh-binh và Nam-định. Tỉnh Nam ta cổ đã lự lâu, tiếc không đtì thì giờ mà nổi phân.minh về duyên-cảcb, xin tóm-tât qua đê hiều đạl-lưọ’C. Tĩnb Nam - về đời Hùng-vương (thế-kỷ thứ ba trước Thiên-chúa) thuộc về quận Lục-hải : đời Hán thuộ Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfc về Giao-chĩ. Trải qua mấy phen Bâc-thuộc, đến đời Trằn (1225-1413) thi gọi là Thiên-trường-lộ, chính là nơi phát-tích các bạc anh-kiệt đời Trằn, nào
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
văn-sự, nào võ-công, đã làm,, đươc nhiều việc rực-rỡ trên sử-sảch nước Nam nhà. Dời Lê Thánh-tôn hồi Quang-thuặn (1460-1469) gọi là Thiên-trường-thừaTRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfngôn la thường nghe cổ từ đấy. Đời Tây-sơn cho đển đức Gia-long đều gọi là SơQ-nam hạ-trấn. Mãi đến năm Minb-mạng thứ 3 (1822) đôi gọi là Nam-khoa CU- Việt-nam3ngưò’i là không do khoa mục. Vàn-đỗ khoa-cứ là một thiên trọng-yèu cắn-thièt trong uăn-học sử cùng văn-hỏa sử nưó'C nhà. Vá chựng, xem qua ’ Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfnhưng- .phirơng-pháp thi cử chứng tôi sắp bây tỏ sau đây, đủ bièt cách tổ-chửc cúa tìên-nhân ta, tuy đem so vó*i phượng-pháp. Ảu, Mỹ thì thật chxra đư
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
ợc hoàn-bt những thật cỏ nhiêu điêu ta nên đẻ V suy xét, có lỗ những phxrơng-pháp ây thích-hựp vái tính tình phong-tục cùng thiên-tlìới .thủy-thỏ xú- TRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfcôt đẻ kén chọn nhân-tâi cho nhà nước. Mục đích vẫn hay, duy chi lại ngưò'i đem thi-hành hoộc tự - tư tự-lựi, hoặc thiên chàp câu-nệ, làm sai lạc phương-chậm mâi đi, nên nhiốu ngưò’i cho là có hại, mA cứ thè thì có hại thực.Thi hương là một kỳ thi tùt cả những sĩ tứ á các châu, huyện trong một tỉnh Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfhay nhiêu tỉnh cùng thi’ ở một tinh-lị nào để kén chọn ỉày ngưòúhọc giỏi, rổi lại cùng thi ở kinh-đô với nhữngxngưò*i học giỏi các tỉnh khàc. Nhừng ng
Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdf
ười trúng tuyên thi hưo*ng tùy theo từng thơi, hoặc gọi là còng-cử, hoặc gọi là cứ nhổn. Lôi thi hương là tỏ thuật của Tàu mà ờ Tàu củng mới bát đâu cTRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise Luoc-Khao-Ve-Khoa-Cu-Viet-Nam.pdfa hây xét qua vô lịch-sử* khoa cứ cả văn lăn võ ; và nguổn-gôc phép thị.** *LỊCH-SỬ KHOA cửNước ta là một nước nhỏ ờ cạnh nưó-ẹ. Tàu,..trảiTRÂN-VĂN-G1ÁPDiplômé de 1’Ecoỉe des Hautes Etudes de ỉa Sọrbonne ct ds 1’ínstitut des Hautes Etudes Chinoises de Paris, assistant di r Ecole Frangaise