Đạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinh 2: Tình thế của vòng sinh từChương 3: Khía cạnh tâm lí của vòng sinh từChương 4: Luận thêm về tâm thức va nghiệpChương 5: Diẹt đế và Phật tínhChương 6: Đạo đế và hợp nhất với an lạcChương 7: Thiền địnhChương 8: Lợi thaChương 9: Nhận thức giá trị của kẻ thùChương 10: Trí huệVài nét về bàn dịch Việt Dat lai lat ma chua xac dinhngữvề nội dungSách này có hai phần: Đạt-lại Lạt-ma tại Harvard, bao gồm các khóa trình được thực hiện tại đại học Harvard, được giáo sư Jeffrey Hopkin
Dat lai lat ma chua xac dinh
s dịch từ Tạng sang Anh ngữ và Nhập trung đạo cương yếu — một tiểu luận về Tính không được Đạt-lại Lạt-ma đích thân biên soạn bằng Tạng ngữ.Phần đầu đĐạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinhion Publications, Ithaca New York 14851, USA 1988) và bàn dịch từ Anh sang Đức ngữ’ dưới tên «Em^fuh^rung in den BuddhisTĩius — Die Harvard Vonlesungen « của Chris-*tof Spitz (»Phật học nhập môn — Các khóa trình tại Harvard«, Herder Venlag, Freiburg im Breisgau, 1993; cũng có tựa khác là »Die Vortrã Dat lai lat ma chua xac dinhge in Har-*vard«, »Các khóa trình tại Harvard«, Aquamarin Verlag, Grating. 1991). Vì nhũ!ng điểm khó hiểu, cực kì phức tạp của các vấn đề được Đạt-lại
Dat lai lat ma chua xac dinh
Lạt-ma trình bày nên dịch giả người Việt phải sử dụng cả hai bàn dịch để có thể hiểu và trình bày tinh xác hơn.Trong bản Anh và Đức ngữ có một điểm bĐạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinhng đoạn văn cực kì phức tạp, trình bày triết lí Tính không, Nhận thức hoc, Tâm lí học Phật giáo, những điểm mà độc giả chỉ có thể thông hiểu được khi đã đọc đi đọc lại nhiều lần một đoạn văn và làm quen với cách sử dụng thuật ngữ hết sức tinh tế của Đạt-lại Lạt-ma. Thỉnh thoảnạ dịch giả phải biến đồ Dat lai lat ma chua xac dinhi cấu trúc của văn bản để cỏ thể trình bày bang Việt ngữ một cách thích hợp.Chính vì những điểm hết sức phức tạp của phần đầu mà dịch giả quyết định đ
Dat lai lat ma chua xac dinh
ưa thêm vào tiểu luận Nhập trung đạo cương yếu vói mục đích làm sáng tỏ những đoạn vàn trùng phức, tối nghĩa trong phần đầu. Nhập trung đạo cương yếu Đạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinhrung tâm Tây Tạng (Tibe-'tisches Zentrum e. V. Hamburg) tại Cộng Hòa Liên Bang Đức xuất bản. Độc giả nào muốn tham khảo phần này bằng Anh ngữ có thể sử dụng bản dịch của giáo sư J. Hopkins dưới tên »The Buddhism of Tibet and The Key to the Middle Way« (Unwin Hyman, London, England).*về dịch thuậtGhi Dat lai lat ma chua xac dinh chú ở cuối mỗi chương trong phần Đạt-lại Lạt-ma tại Harvard được giáo sư Hopkins thực hiện. Ghi chú của dịch giả người Việt cũng như dịch giả người Đ
Dat lai lat ma chua xac dinh
ức được đánh dấu riêng vả ghi trong ngoặc. Cước chú trong cà hai phần được dịch già người Việt đưa văo.Để tránh trường hợp gây phức tạp thêm những gì Đạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinhc chú — trong trường hợp chúng chưa được giáo sư J. Hopkins lưu ý đến trong tồng mục ghi chú sau mỗi chương. Trong phần hai và Từ vị, dịch giả mạnh dạn đưa vào những thuật ngữ ngay trong chính bản — chúng được được ghi trong ngoặc đơn và viết nghiêng —, vì quan niệm phần này dành cho những người muố Dat lai lat ma chua xac dinhn tìm hiểu thêm, đã thông thạo một vài thuật ngũ’ ở đây. Mục Từ vị và bảng đối hiếu thuật ngữ được dịch giả người Việt đưa vào đề làm sáng tỏ thêm nhữ
Dat lai lat ma chua xac dinh
ng gì được trình bày. Ai muốn tìm hiểu thêm về những thuật ngữ Phật giáo Tây Tạng có thể tham khảo thêm quyển Tư Điển Phạt Học của Nguyễn Tương Bách vĐạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinh »pháp« (trong trường hợp nó không có nghĩa là Phật pháp) để dễ hiểu và tương ưng với ngôn ngữ phổ biên hiện nay. Nhưng thỉnh thoảng cũng được biến chuyển để câu vàn được xuôi tai hơn.2.Tính từ exact (Đức: exakt) và precise (Đức: prazis) được dịch là tinh xác, hai tính từ correct (Đức: korrekt) và v Dat lai lat ma chua xac dinhalid (Đức: gúltig) được dịch là chính xác (với ý nghĩa »đúng đắn [chính] và rõ ràng [xác]«), đúng đắn, có giá trị — tùy theo trường hợp.3.Một biểu thị
Dat lai lat ma chua xac dinh
rất quan trọng trong bản dịch này là Tồn tại trên cơ sở (bản) tự tính, được dịch từ danh từ inherent existence của Anh ngũ’ hoặc Đức ngữ in-’hanente Đạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinhgiáo sư J. Hopkins cũng như Ch. Spitz và J. Manshardt đều dịch svabhãvasiddhi từ đầu đến cuối sách là »inhe-,rent existence (inhãrente Exis-’tenz)«. Tính từ »inhe->rent« có nghĩa là »nội tại«, »cố hữu« và như thế, inherent existence« có nghĩa là một cách »Tồn tại trên cơ sở tự tính«. Trong một vài đ Dat lai lat ma chua xac dinhoạn văn, dịch giá rất có thể dùng chữ »tự ngã«, »tự tính«, »bán tính«, hoặc »ngã« thay vào»Tồn tại trên cơ sở tự tính« — nhưng không thực hiện vì muốn
Dat lai lat ma chua xac dinh
trình bày bản dịch nhất quán và vì những nguyên do khác mà độc già sẽ tự hiểu sau khi đọc dịch bản. »Tồn tại bời tự tính«, »Tồn tại trên cơ sỏ- cố hữĐạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinhiều trường hợp, rất nhiều đoạn vàn không cho phép. Ví dụ như trường hợp dịch chữ Anh ngũ' continum of mind (Phạn ngữ: samtãna hoặc tantra). Nếu chỉ dịch đơn thuần là »dòng tâm thức« thì tất cà nhũ'ng khía cạnh, ý nghĩa của biểu thị continuum này không được trình bày trọn vẹn. Vì vậy dịch giả đành ph Dat lai lat ma chua xac dinhải sử dụng thuật ngữ Hán việt rất tinh xác là »liên tục thong nhất thể (của tâm thức)«. Trong trường họ-p không tránh được những thuật ngữ Hán việt đặ
Dat lai lat ma chua xac dinh
c thù Phật giáo thì cước chú kèm theo sẽ làm sáng tỏ vấn đề hơn. Và ngược lại, trong trường họ-p dịch giâ biết rõ các thuật ngũ' Hán việt tương ưng thĐạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương Dat lai lat ma chua xac dinh dụng trong dịch phẩm này.*Cách phát âm Phạn và Tạng ngữPhạn ngữ được trình bày ở đây dưới dạng phổ biến nhất trong kinh sách Phật giáo nước ngoài, sáu đây là một vài qui tắc phát am cơ bản, giàn lược:c như ch của Anh ngũ’. Cakra được đọc như chakra Dat lai lat ma chua xac dinhĐạt-lại Lạt-ma tại Harvard*Chân Nguyên dịch ViệtMỤC LỤC-Vài nét về bản dịch Việt ngữ-Lời nói đầuChương 1: Phương pháp phân tích trong Phật giáoChương